Geoblocking: Gevolgen voor agentuur, distributie en franchise

Vanaf 3 december 2018 geldt binnen de EU een verbod op geoblocking door websites. Hierdoor kunnen afspraken over een geografisch afzetgebied voor distributeurs, agenten en franchisenemers op internet niet meer gehandhaafd worden. In deze blog vindt u handige tips voor het handhaven van een distributie- of agentuursysteem en voor het beschermen van uw afzetgebied.

Bij geoblocking wordt het een koper onmogelijk gemaakt om producten te bestellen op een website in een ander land. Zo kan de eigenaar van de website onder andere afspraken nakomen over afzetgebieden van agenten, distributeurs en franchisenemers.

Bedrijven gebruiken verschillende methoden om hun afzetmarkt op te splitsen en per gebied verschillende prijzen te kunnen hanteren. Soms wordt de koper automatisch omgeleid naar een website voor zijn eigen land of naar de internationale website van de leverancier. In andere gevallen wordt het de koper onmogelijk gemaakt te bestellen, bijvoorbeeld:

• Registratie op de website is onmogelijk, omdat de locatie niet voorkomt in een verplicht keuzelijstje.
• Betaling vanuit een buitenlandse bank of creditcard is niet mogelijk.
• Levering is niet mogelijk, ook niet als de klant het product ophaalt in het land van de webshop.

Verordening geoblocking

Vanaf 3 december 2018 zal binnen de EU geoblocking van EU-burgers niet meer toegestaan zijn. Hiermee zet de EU een volgende stap naar de “Digital Single Market”: vrij verkeer op het gebied van e-commerce, zonder grenzen. Het verbod geldt niet voor:

• auteursrechtelijk beschermde producten zoals e-books, muziek en films;
• financiële en audiovisuele diensten;
• diensten in verband met vervoer en gezondheidszorg;
• maatschappelijke diensten.

Leveranciers mogen bestellingen van EU-burgers niet weigeren, maar zij zijn ook niet verplicht om aan het buitenland te leveren. Zij moeten echter wel buitenlandse kopers in staat stellen om de producten bij hen op te halen. Indien de verkoop of het bezit van een bepaald product in een EU-lidstaat verboden is, mag de webshop weigeren dit product te verkopen aan inwoners van die lidstaat. De reden voor de weigering dient de webshop wel kenbaar te maken aan de koper.

Tegelijkertijd met het verbod op geoblocking komen er maatregelen om de kosten voor internationale verzending van pakketten transparanter te maken en komt er een eenvoudiger regeling van de btw-afdracht bij internationale online verkoop.

Gevolgen

Het verbod op geoblocking door webshops heeft gevolgen voor agentuur, distributie en franchise. Agent- en distributeurschappen kenmerken zich immers door geografische afbakening; partijen spreken een bepaald contractgebied af waarin de agent, distributeur of franchisenemer actief is. Een Nederlandse agent van een bepaald merk mag dat merk in Nederland vertegenwoordigen, maar niet in Duitsland.

Na het verbod op geoblocking zal men deze geografische afbakening op het internet niet meer kunnen volhouden. Een distributeur voor Nederland zal dus ook Duitse klanten moeten bedienen, indien deze via de Nederlandse site goederen bestellen. Veel huidige distributieovereenkomsten bevatten echter een bepaling die de distributeur verplicht uitsluitend te distribueren binnen het overeengekomen territorium.

Een dergelijke bepaling zal door de afschaffing van geoblocking niet gehandhaafd kunnen worden. Het is daarom van belang om de contracten up-to-date te maken en bepalingen toe te voegen die het mogelijk maken om de constructie van agentschap, distributeur of franchise te kunnen blijven voeren.

Tips

Een absoluut verbod op het verkopen aan inwoners van andere landen is niet meer toegestaan. Maar wat kan dan nog wel?

• Leveranciers kunnen met agenten en distributeurs afspreken dat zij niet actief kopers zullen zoeken buiten hun eigen land. Zo kunnen zij bijvoorbeeld kopers ontmoedigen om bij een webshop in een ander land te bestellen doordat die webshop alleen in het eigen land producten aflevert.
• Ook lijkt het mogelijk om afspraken te maken over de taal van de website (alleen de talen uit het eigen land).
• Het is voor de producent niet toegestaan om distributeurs en agenten te verplichten tot een minimumprijs, zodat zij niet met elkaar of met de website van de producent kunnen concurreren. Afspraken over de prijzen van producten zijn met uitzondering van een maximumprijs niet toegestaan.
• Hoewel het automatisch doorsturen naar een website voor een ander land niet meer is toegestaan, is het wel toegestaan om kopers er via een pop-up op te wijzen dat er ook een speciale site voor hun eigen land is.

Actie

• Ga na of het verbod op geoblocking gevolgen heeft voor uw onderneming en pas zo nodig uw webshop aan. Denk daarbij ook aan uw informatieplicht en het herroepingsrecht van de consument en de algemene regels voor doorverkoop via het internet. Voor luxe artikelen kunnen specifieke regels gelden.
• Wijzig uw huidige distributie-, agentuur-, of franchisecontract als het in strijd is met het verbod op geoblocking.
• Vul het contract aan met handige bepalingen uit onze tips.

Meer informatie

Wilt u uw agentuur-, distributie- en/of franchisecontract up-to-date maken of heeft u vragen over verkoop via webwinkels? Neem dan contact met ons op: