Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven
reinier.russell@russell.nl +31 20 301 55 55Als een contract is beëindigd, kunnen er nog steeds verplichtingen zijn die u wilt dat je contractpartner nakomt, zoals garanties of vertrouwelijkheid. U kunt dit regelen door middel van “survival clauses”, bepalingen die het einde van het contract overleven. Waar moet u op letten bij het opnemen van dergelijke clausules?
Meestal betekent het einde van de contractuele relatie van partijen ook het einde van de verplichtingen van partijen jegens elkaar. Dit is echter niet altijd in het belang van partijen. Partijen kunnen er dan voor kiezen om zogenaamde “survival clauses” in hun contract op te nemen, zodat sommige contractuele verplichtingen van partijen blijven bestaan – zelfs na beëindiging van het contract. Survival clauses kunnen bedrijfseigenaren daarom helpen met het proactief beschermen van hun bedrijf.
Het opnemen van survival clauses in contracten is gebruikelijk geworden. Vooral bepalingen met betrekking tot de bescherming van werknemers (concurrentiebeding / relatiebeding) en intellectuele eigendom (geheimhoudingsbeding) zijn vaak zo geformuleerd dat ze ook na beëindiging van het contract blijven gelden. Partijen kunnen er ook voor kiezen om contractuele bepalingen over uitsluiting van aansprakelijkheid en arbitrage na beëindiging van de overeenkomst te laten voortbestaan. Bovendien zijn bepalingen met betrekking tot na beëindiging te leveren prestaties en na beëindiging te verrichten betalingen naar hun aard bedoeld om na beëindiging van het contract te blijven gelden.
In Engelstalige contracten voegen advocaten vaak “this section shall survive the closing or termination of this agreement” toe aan het einde van elk onderdeel dat de partijen willen laten voortbestaan. Soms zijn survival clauses echter niet duidelijk vermeld en/of hebben ze onbedoelde gevolgen. Bovendien kunnen survival clauses het voor partijen moeilijk maken om te controleren welke contractuele verplichtingen zij na beëindiging nog hebben. Hieronder bespreken we drie onderwerpen waarvoor survival clauses vaak worden gebruikt.
Een concurrentiebeding verbiedt werknemers van het bedrijf om gedurende een bepaalde periode na het einde van de arbeidsovereenkomst direct of indirect actief betrokken te zijn bij een bedrijf dat soortgelijke activiteiten uitvoert als de activiteiten van het bedrijf. Een relatiebeding daarentegen verbiedt een werknemer om gedurende een bepaalde periode na het einde van de arbeidsovereenkomst actief te zijn voor of contact te hebben met klanten en zakenrelaties van de werkgever. Een anti-ronselbeding verbiedt een werknemer om andere werknemers te werven om mee te gaan naar het nieuwe bedrijf. Tot slot is er het geheimhoudingsbeding dat in bijna elke arbeidsovereenkomst voorkomt.
Naar hun aard zijn deze bepalingen bedoeld om ook na beëindiging van het contract te blijven gelden. In de overgrote meerderheid van de gevallen komen partijen dan ook impliciet overeen dat deze bepalingen ook na beëindiging van het contract blijven gelden. Het is voor partijen zinvol om in plaats van deze impliciete overeenstemming hun postcontractuele verplichtingen volgens deze overlevingsclausules expliciet specificeren.
Als partijen de postcontractuele verplichtingen naar aanleiding van geheimhoudings-, concurrentie- en/of relatiebedingen niet duidelijk hebben vastgelegd, kan het voor de benadeelde partij moeilijk zijn om naleving van deze bepalingen af te dwingen. Immers, geheimhoudings-, concurrentie- en relatiebedingen kunnen soms – afhankelijk van het toepasselijk recht – alleen worden afgedwongen door een gerechtelijk bevel waarin een partij wordt bevolen de bepaling niet langer te schenden. Veel rechtbanken zullen een dergelijk gerechtelijk bevel niet uitvaardigen tenzij een partij een “duidelijk wettelijk recht” heeft op dat rechtsmiddel. Er is zijn dus helder geformuleerde survival clauses nodig om te kunnen bewijzen dat een partij zo’n “duidelijk wettelijk recht” heeft.
Bij het formuleren van duidelijke survival clauses moet ook rekening worden gehouden met de geldende wetgeving. In Nederland is een concurrentiebeding bijvoorbeeld niet geldig als de geografische reikwijdte van het verbod te groot is en/of als het verbod langer dan één, of in uitzonderlijke gevallen 2 jaar na beëindiging van het contract voortduurt.
Veel contracten bevatten vrijwaringsclausules. Partijen willen echter niet in alle gevallen dat deze clausules na beëindiging blijven gelden. Dat zal vooral gelden voor degene die de andere partij vrijwaart, omdat dit de andere partij in staat zou stellen een claim in te dienen wegens schending van het beëindigde contract. Dit geldt bijvoorbeeld voor een huurovereenkomst, waarbij zowel de verhuurder als de huurder niet willen dat de andere partij na lange tijd nog een claim kan indienen.
Aan de andere kant wil degene die een vrijwaring krijgt in een koopovereenkomst vaak dat de vrijwaringsclausule ook na het afwikkelen van de koopovereenkomst blijft gelden. In onroerend goed bevat het contract vaak garanties van de verkoper. In de meeste gevallen zal de koper zich echter pas bewust worden van een schending van deze garanties nadat de koopovereenkomst is gesloten. In dergelijke situaties is het verstandig om een survival clause in het contract op te nemen die bepaalt hoe lang na het sluiten van een transactie partijen een claim voor schadeloosstelling kunnen indienen op basis van een schending van een garantie.
De meeste contracten bevatten een bepaling over het toepasselijke recht. Door een rechtskeuze wordt het contract in principe beheerst door het gekozen recht. Als er echter een conflict tussen partijen ontstaat na de beëindiging van het contract, is de bepaling over het toepasselijke recht in principe ook beëindigd. Dit kan onbedoelde gevolgen hebben, bijvoorbeeld dat partijen gedwongen worden een gerechtelijke procedure te starten in een ver land. Het is daarom verstandig om te bepalen dat het rechtskeuzebeding van kracht blijft nadat de overeenkomst beëindigd is.
Survival clauses zijn in sommige gevallen absoluut noodzakelijk, maar kunnen – indien niet expliciet en/of duidelijk geformuleerd – ongewenste gevolgen hebben. Of een survival clause nodig is voor een bepaald onderdeel van het contract hangt af van de wens van de partijen. Daarom moeten partijen tijdens het onderhandelen over hun contracten ook nagaan waar het voor hun doelen van belang is dat bepalingen van kracht blijven na het einde van de overeenkomst. Nadat er overeenstemming is bereikt over het van kracht blijven van een specifieke clausule, is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de omvang en reikwijdte van deze clausule.
Aangezien verschillende landen verschillende regels hebben met betrekking tot de geldigheid van survival clause, is het belangrijk om duidelijke bepalingen hierover op te nemen waarin partijen ook rekening houden met het toepasselijk recht.
Heeft u nog een vordering terwijl het contract al is beëindigd? Of wilt u een ander geschil over een contract aan ons voorleggen? Neem dan contact met ons op:
Een statutair bestuurder wordt benoemd door middel van een benoemingsbesluit van het bevoegd orgaan. Wat zijn de gevolgen wanneer dit besluit niet is vastgelegd?
De franchiseovereenkomst en de distributieovereenkomst lijken veel op elkaar, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Welke gevolgen heeft het als u een franchiseovereenkomst sluit, terwijl dit eigenlijk een distributieovereenkomst is of omgekeerd? Hoe kunt u dit misverstand voorkomen?
Nu de Belastingdienst weer de Wet DBA handhaaft, is deze vraag nog belangrijker geworden. In een recente uitspraak over Uber-chauffeurs heeft de Hoge Raad extra handvatten gegeven om te bepalen of iemand zzp’er is.
Een belangrijk onderdeel van de corporate governance is het naleven van de verschillende regels die voor de onderneming gelden: compliance. Hoe zorgt u dat uw bedrijf compliant wordt en blijft?
Als werkgevers het dienstverband van een werknemer willen beëindigen wegens disfunctioneren, moeten ze een aantal stappen nemen voordat ze dit mogen doen. Welke stappen moeten ze ondernemen?
De ondernemingsraad heeft een belangrijke taak als het gaat om de arbeidsomstandigheden in de onderneming, inclusief de sociale veiligheid. Welke instrumenten heeft de OR om te zorgen voor een veilige bedrijfscultuur?
