Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven
reinier.russell@russell.nl +31 20 301 55 55Corona en de Russische aanval op Oekraïne met bijbehorende sancties maken het moeilijk om internationale contracten na te komen. U moet dan weer opnieuw gaan onderhandelen met volop druk op de ketel. Dat is niet prettig. Daarom 4 tips om al vooraf te regelen wat u en uw contractspartner in zo’n geval mogen doen.
Of u bij onvoorziene omstandigheden een beroep kunt doen op overmacht, op een hardheidsclausule of een andere regeling hangt in eerste instantie af van de afspraken die u heeft gemaakt. U moet deze dus goed vastleggen. Dit geldt nog extra bij internationale contracten, waar u te maken kunt krijgen met een rechtsstelsel waarvan u de inhoud niet kent. Zo kent het Verenigd Koninkrijk geen regeling voor overmacht, tenzij deze uitdrukkelijk in het contract is opgenomen.
Daarom 4 tips om goede afspraken te maken waarin u rekening houdt met veranderde, onvoorziene omstandigheden, zonder dat u opnieuw moet gaan onderhandelen.
Met een indexeringsclausule spreekt u af dat de prijzen automatisch veranderen wanneer een bepaalde prijsindex wijzigt, zoals die van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dit kan direct zijn of jaarlijks, zoals bijvoorbeeld bij veel huurovereenkomsten het geval is. Voortdurende prijswijzigingen zullen doorgaans niet goed zijn voor de onderlinge verhoudingen. Het is ook mogelijk om aan de wijzigingen een maximum te verbinden, zodat u niet zonder aankondiging vooraf het dubbele moet betalen. Een dergelijke clausule lost voor een leverancier meteen het probleem op van sterk toegenomen inflatie als gevolg van een tekort aan grondstoffen.
Deze clausule geeft de verkoper het recht om de prijs aan te passen als bepaalde referentiewaarden wijzigen. Het is gebruikelijk om hieraan de verplichting te verbinden de koper enkele dagen vooraf te waarschuwen dat de prijzen zullen worden aangepast. Ook kunt u in deze clausule een verplichting opnemen om te heronderhandelen over de prijs.
Maar hoe zit het als prijsaanpassingen niet voldoende zijn om de problemen op te lossen? Bijvoorbeeld als er helemaal niet meer geleverd kan worden? In een dergelijk geval kunt u een beroep doen op overmacht. In sommige landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, moet dit uitdrukkelijk in het contract staan, anders is het in het geheel niet geregeld. Wat kunt u in zo’n clausule regelen?
Als eerste een definitie van overmacht. In principe gaat het om omstandigheden waar partijen geen invloed op kunnen hebben en die het onmogelijk maken om het contract uit te voeren. Hét voorbeeld zijn nu de coronamaatregelen in verschillende landen, maar het kan ook gaan om een overstroming die een fabriek volledig lamlegt of een oorlogssituatie. Daarnaast kunnen ook algemene situaties van overmacht uitdrukkelijk benoemd zijn in het contract. Dus bijvoorbeeld epidemieën, oorlog en natuurgeweld. Daar hoeft dan verder geen discussie over te zijn. Ook over de gevolgen van verscherpte douanecontrole of ingestelde sancties kunt u afspraken maken.
Daarnaast kunt u regelen welke bevoegdheden partijen hebben in het geval van overmacht. Hierbij gaat het om het tijdelijk opschorten of definitief opzeggen van het contract. Ook kunt u afspraken maken over de risicoverdeling. Omdat overmacht per definitie buiten de invloed van partijen valt, is dit risico meestal 50-50 verdeeld. Maar u kunt ook afspreken dat er geen beroep op overmacht mag worden gedaan of dat in bepaalde situaties dat beroep niet is toegestaan. En in welke gevallen er een schadevergoeding moet worden betaald. Bijvoorbeeld als er pas laat een beroep op overmacht wordt gedaan, waardoor de andere partij al investeringen heeft gedaan, die niet meer kunnen renderen.
Ook bij een hardheidsclausule gaat het om omstandigheden waar partijen geen invloed op hebben. In dit geval is het echter nog steeds mogelijk om het contract na te komen, maar is dit onredelijk geworden. Bijvoorbeeld doordat de kosten extreem zijn gestegen of het vrijwel onmogelijk is om een afgesproken termijn te halen. Denk aan een leverancier van een van de partijen die door overmacht uitvalt. In dat geval kunnen er immers ook nog andere leveranciers op de markt zijn, die echter alleen tegen veel hogere kosten of op een langere termijn kunnen leveren.
In een hardheidsclausule regelt u doorgaans dat in een dergelijke situatie partijen de voorwaarden van het contract kunnen wijzigen. Het kan gaan om een aantal concrete situaties, waarbij geregeld is welke gevolgen deze hebben voor het contract. Ook kan de hardheidsclausule een algemene bepaling zijn die partijen verplicht om opnieuw te gaan onderhandelen als door onvoorziene omstandigheden de balans tussen partijen ingrijpend is gewijzigd.
Wilt u een regeling voor overmacht of onvoorziene omstandigheden opnemen in uw contract? Wij zijn u graag van dienst met het opstellen of beoordelen daarvan. Doet uw leverancier een beroep op overmacht en wilt u weten of dit terecht is? Of kunt u zelf een contract niet nakomen en wilt u weten wat uw opties zijn? Wij geven u advies en staan u zo nodig ook bij in een juridische procedure. Neem contact met ons op:
Waar moet u op letten als u de huurprijs van uw bedrijfsruimte wilt wijzigen? Wanneer mag u zelf de prijs aanpassen? En in welke gevallen moet u naar de rechter stappen?
Een duurovereenkomst kan in principe altijd worden opgezegd, ook als daarover geen afspraken zijn gemaakt. Maar dat kan niet zomaar. Waar moet u rekening mee houden bij de opzegging? En hoe zit het als u af wilt wijken van de gemaakte afspraken over opzegging van de overeenkomst?
Op 28 juni 2025 treedt de European Accessibility Act in werking. Dan moeten digitale producten en diensten ook voor personen met een beperking toegankelijk zijn. Voor welke bedrijven, producten en diensten geldt de wet? Met welke beperkingen moet u rekening houden? Wat zijn de gevolgen als u niet aan de wet voldoet?
Als een contract is beëindigd, kunnen er nog steeds verplichtingen zijn die u wilt dat je contractpartner nakomt, zoals garanties of vertrouwelijkheid. U kunt dit regelen door middel van “survival clauses”, bepalingen die het einde van het contract overleven. Waar moet u op letten bij het opnemen van dergelijke clausules?
De franchiseovereenkomst en de distributieovereenkomst lijken veel op elkaar, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Welke gevolgen heeft het als u een franchiseovereenkomst sluit, terwijl dit eigenlijk een distributieovereenkomst is of omgekeerd? Hoe kunt u dit misverstand voorkomen?
Nu de Belastingdienst weer de Wet DBA handhaaft, is deze vraag nog belangrijker geworden. In een recente uitspraak over Uber-chauffeurs heeft de Hoge Raad extra handvatten gegeven om te bepalen of iemand zzp’er is.
