Welke rechten heeft de OR ten aanzien van de coronamaatregelen binnen de onderneming? En welke rol speelt de OR als het gaat om de (on)mogelijkheid van verplichte vaccinatie tegen het coronavirus?
De rol van de OR is onder meer het behartigen van de belangen van de in de onderneming werkzame personen. Om deze rol in te vullen heeft de OR verschillende rechten en taken. Zo heeft de OR instemmingsrecht ten aanzien van regelingen op het gebied van arbeidsomstandigheden en privacy. Wat betekent dit als de ondernemer coronamaatregelen wil treffen? Op welke informatie over het coronabeleid binnen het bedrijf heeft de OR recht? Heeft de OR op dit terrein een zorgtaak?
Ten aanzien van het coronabeleid binnen de onderneming heeft de OR instemmingsrecht. De werkgever kan dergelijk beleid niet doorvoeren, zonder instemming van de OR. De OR speelt hier dus een belangrijke rol.
Op grond van de Arbowetgeving dient de werkgever zorg te dragen voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers. Daarnaast dient de werkgever in een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) vast te leggen welke risico’s de werknemers lopen bij het verrichten van de arbeid. Tot slot dient de werkgever een plan van aanpak op te stellen. Daarin is opgenomen welke maatregelen er genomen worden ten aanzien van deze risico’s.
Een besmetting met het coronavirus kan in ieder bedrijf opgelopen worden. Dit vormt een risico voor de gezondheid van de werknemers. De werkgever is daarom verplicht hieromtrent een beleid op te stellen. Men kan denken aan het voorzien in hygiënemiddelen of een instructie om op drukke plekken mondmaskers te dragen.
Als naar het inzicht van de OR de werkgever niet voldoende maatregelen treft om de veiligheid van de werknemers ten aanzien van het coronavirus te waarborgen, dan kan hij zijn instemming met het coronabeleid onthouden. Dit kan de OR bijvoorbeeld doen als het coronabeleid van de werkgever niet in lijn is met de voorschriften van de overheid. De zorgtaak van de OR ziet er onder meer op dat de OR de naleving van de voor de onderneming geldende voorschriften op het gebied van arbeidsomstandigheden bevordert. Daarvoor kan de OR gebruikmaken van het initiatiefrecht. Op deze wijze kan de OR eigen ideeën over de invulling van het coronabeleid aan de werkgever voorstellen.
Een ander voorbeeld van een maatregel om de gezondheid van werknemers te waarborgen, is het verplichten van vaccinatie tegen het coronavirus. Het verplicht stellen van vaccinaties op de werkvloer lijkt op dit moment juridisch niet haalbaar. Verplicht vaccineren is namelijk in strijd met het grondrecht van de werknemer op onaantastbaarheid van het lichaam. Om een gerechtvaardigde inbreuk op dat grondrecht te kunnen maken, dient het belang van de werkgever zwaarder te wegen dan het belang van de werknemer. De verplichting om zorg te dragen voor de veiligheid en gezondheid op de werkvloer van de werkgever moet dus zwaarder wegen dan het grondrecht van de werknemer. Daar zal niet snel sprake van zijn. Daarnaast is het registreren van vaccinatiegegevens van werknemers in strijd met de privacywetgeving.
De OR speelt een belangrijke rol bij een eventueel vaccinatiebeleid. De OR kan op grond van het informatierecht vragen of de werkgever het voornemen heeft om vaccinaties voor werknemers verplicht te stellen. De werkgever dient hierover informatie te verstrekken aan de OR.
De zorgtaak van de OR brengt mee dat de OR de werkgever erop moet wijzen dat het verplicht stellen van vaccinaties voor werknemers in strijd is met de wet. Ook moet de OR ervoor waken dat de werkgever geen discriminatoire maatregelen treft tegen werknemers die niet gevaccineerd zijn. Aan de andere kant dient de OR erop toe te zien dat de werkgever de veiligheid op de werkvloer waarborgt. En dat werknemers dus zo weinig mogelijk kans lopen om op het werk besmet te raken. Deze tegenstrijdigheid maakt het ingewikkeld om een consistent en juridisch houdbaar beleid te formuleren. De OR moet dus meedenken met de werkgever bij het opstellen van het coronabeleid en daarvoor zo nodig extern advies vragen.
Als de OR het niet eens is met het voorgestelde beleid van de werkgever, kan hij ervoor kiezen om geen instemming te verlenen. De werkgever kan in dat geval de kantonrechter om vervangende instemming vragen. De werkgever dient de kantonrechter dan te overtuigen dat zijn belang bij een dergelijk coronabeleid zwaarder weegt dan het belang van de OR en, in het verlengde daarvan, de belangen van de werknemers.
Heeft u vragen over het invoeren van een coronabeleid? Of over uw rechten en mogelijkheden als ondernemingsraad? Wij geven u graag advies en kunnen u ook bijstaan in eventuele procedures. Ook voor andere arbeidsrechtelijke kwesties kunt u bij ons terecht. Neem contact met ons op:
Met een nieuwe wet wil de regering de rechtspositie van flexwerkers verbeteren. Wat betekent het voor werkgevers en flexwerkers wanneer het wetsvoorstel wordt aangenomen? Met welke nieuwe regels moet u rekening houden?
De hoogte van het wettelijk minimumuurloon verandert ieder half jaar. Wat zijn de nieuwe bedragen per 1 juli 2025?
Als een contract is beëindigd, kunnen er nog steeds verplichtingen zijn die u wilt dat je contractpartner nakomt, zoals garanties of vertrouwelijkheid. U kunt dit regelen door middel van “survival clauses”, bepalingen die het einde van het contract overleven. Waar moet u op letten bij het opnemen van dergelijke clausules?
Een statutair bestuurder wordt benoemd door middel van een benoemingsbesluit van het bevoegd orgaan. Wat zijn de gevolgen wanneer dit besluit niet is vastgelegd?
De franchiseovereenkomst en de distributieovereenkomst lijken veel op elkaar, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Welke gevolgen heeft het als u een franchiseovereenkomst sluit, terwijl dit eigenlijk een distributieovereenkomst is of omgekeerd? Hoe kunt u dit misverstand voorkomen?
Op 1 juli 2026 loopt een deel van het overgangsrecht van de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) af. Dit heeft vooral gevolgen voor het stemrecht van bestuurders of commissarissen van verenigingen en stichtingen. Wanneer moet u uw statuten aanpassen?
