De leden van de ondernemingsraad (OR) worden door middel van OR-verkiezingen gekozen. Hoe verlopen deze verkiezingen en wat moet hierover staan in het OR-reglement?
Hoe de OR-verkiezingen moeten verlopen is opgenomen in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) en in het OR-reglement. Gaat het om een net opgerichte OR en bestaat er nog geen OR-reglement? Dan moet de ondernemer een voorlopig reglement maken, in samenwerking met betrokken vakbonden. Hierin staan in ieder geval de basisregels, zoals bijvoorbeeld:
Als de eerste OR gekozen is, stelt de OR een definitief reglement op. Hierin dient onder andere te staan hoe tussentijdse vacatures in de OR moeten worden vervuld. Het definitieve reglement mag afwijken van het voorlopige.
De OR-verkiezing kan plaatsvinden via kandidaatstelling op gezamenlijke lijsten (lijstenstelsel) óf door middel van individuele kandidaten (personenstelsel). Het lijstenstelsel is gebaseerd op het kiesstelsel van o.a. de Tweede Kamerverkiezingen en is het meest gebruikelijk. Kandidatenlijsten kunnen worden ingediend door een betrokken vakbond of door de ongebonden, kiesgerechtigde werknemers zelf (‘vrije lijsten’).
Ook is het mogelijk om in het OR-reglement de in de onderneming werkzame personen te verdelen in kiesgroepen, bijvoorbeeld op basis van functies, afdelingen, parttime of fulltime dienstverband, etc. Het doel is om een zo evenredig mogelijke vertegenwoordiging van alle werknemers van de onderneming in de OR te bewerkstelligen.
Vanaf 1 januari 2022 mogen alle personen die op de verkiezingsdatum ten minste drie maanden in de onderneming – op basis van een arbeidsovereenkomst of aanstelling – werkzaam zijn, hun stem uitbrengen. Let op: tot deze groep kiesgerechtigden behoren ook gedetacheerde werknemers, en uitzendkrachten die minimaal 18 maanden in de onderneming werkzaam zijn. Daarnaast kunnen de OR en de ondernemer gezamenlijk andere personen aanwijzen die gelden als ‘in de onderneming werkzaam’.
De OR kiest vervolgens zelf welk OR-lid welke functie binnen de OR gaat vervullen.
Vanaf 1 januari 2022 kunnen alle werknemers die op de verkiezingsdatum langer dan drie maanden werkzaam zijn in de onderneming zich kandidaat stellen voor de OR. Voor uitzendkrachten geldt dat zij minimaal 18 maanden in de onderneming werkzaam moeten zijn. Volgens de wet zijn zittende OR-leden herkiesbaar en geldt er geen beperking aan het aantal herverkiezingen.
In principe moeten er om de drie jaren verkiezingen worden gehouden. Hiervan kan de OR per reglement afwijken.
Worden er geen (tijdige) verkiezingen gehouden? Na het verstrijken van de zittingsduur kan de OR in beginsel geen rechtsgeldige besluiten nemen. Desondanks is verlenging van de zittingsduur soms wel mogelijk én handig, bijvoorbeeld in het geval van reorganisaties of fusies. Er moet dan wel zijn voldaan aan de volgende voorwaarden:
Als te weinig kandidaten zich verkiesbaar stellen, dan komen de kandidaten die zich wel verkiesbaar hebben gesteld automatisch in de OR. De verkiezingen gaan dan niet door. Voor de eventuele overige zetels moeten er binnen een half jaar tussentijdse verkiezingen worden gehouden.
Wanneer er slechts twee OR-kandidaten zijn, kunnen zij niet altijd meerderheidsbesluiten nemen. Neem daarom voor de zekerheid in het OR-reglement op of, en zo ja hoe, een OR-raad bestaande uit twee leden rechtsgeldig besluiten kan nemen.
In het OR-reglement kunt u van de WOR afwijkende regels opnemen met betrekking tot de verkiezingen van de OR. Wij adviseren u hier graag over. Het is mogelijk om bijvoorbeeld afwijkende bepalingen op te nemen over de volgende onderwerpen:
Wilt u meer weten over verkiezingen van de OR of over wat u in een OR-reglement kunt opnemen? Neem dan contact met ons op:
Wanneer is sprake van persoonlijke aansprakelijkheid van een bestuurder? Wat kan een bestuurder doen om deze te voorkomen?
Oproepcontracten hebben zowel voor werkgevers als voor de oproepkrachten veel voordelen. Toch zijn er ook enkele regels waar zij rekening mee moeten houden. Welke zijn dat?
Een werknemer die dronken op het werk komt of die vanwege een alcoholverslaving geregeld niet op het werk verschijnt, kunt u niet zomaar ontslaan. Een verslaving is namelijk een ziekte, zodat een opzegverbod geldt. Waar moet de werkgever bij ontslag van een dronken werknemer op letten?
De Wet transparantie en tegengaan ondermijning door maatschappelijke organisaties (Wtmo) legt enkele nieuwe verplichtingen op aan goede doelen. Welke zijn dit? Welke maatregelen moeten non-profits daarom nemen?
Op 24 november 2025 was het Equal Pay Day: de dag in het jaar waarop mannen gemiddeld net zoveel hebben verdiend als vrouwen in een heel jaar. Hoe kan de Europese richtlijn loontransparantie er voor zorgen dat mannen en vrouwen wel gelijk beloond worden?
Het besturen van een non-profitorganisatie vraagt niet alleen om idealisme en inzet, maar ook om verstandig omgaan met de juridische mogelijkheden en risico’s. Dat maakt het goede doel toekomstbestendig. Wat zijn belangrijke onderwerpen die goed geregeld moeten worden?
