Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven
reinier.russell@russell.nl +31 20 301 55 55Recente rechtspraak laat zien dat bestuurders van charitatieve instellingen met succes in hun privévermogen aansprakelijk kunnen worden gesteld, wanneer zij hun (vrijwilligers)werk niet goed doen. Een goede bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering kan voor hen van groot belang zijn.
Een bestuurder van een rechtspersoon is in beginsel niet aansprakelijk voor de schulden van de rechtspersoon. Wanneer een bestuurder echter “ernstig verwijtbaar” tekortschiet in de uitvoering van zijn bestuurstaken, kan hij aansprakelijk zijn voor de schade die hij hiermee veroorzaakt. Dit betreft zowel de schade van de rechtspersoon zelf als de schade van derden. Van ernstig verwijtbaar handelen van een bestuurder is eerder sprake dan men denkt.
De penningmeester van een afdeling van Het Nederlandse Rode Kruis was aansprakelijk voor de schade die ontstond doordat de bestuurssecretaris ruim EUR 160.000 verduisterd had. Het Rode Kruis begon een procedure tegen de penningmeester, aangezien bij de frauderende secretaris niets te halen viel. De rechter vond dat secretaris verantwoordelijk was voor de verduistering. Maar het is de bestuurstaak van een penningmeester om fraude te voorkomen. Deze bestuurstaak had de penningmeester verzuimd na te komen. Het feit dat hij vanwege zijn drukke baan als accountant weinig tijd vrij kon maken voor de bestuursfunctie bij Het Nederlandse Rode Kruis, werd hem eveneens zwaar aangerekend.
Een bestuurder van een charitatieve stichting die een restaurant voor jongeren met een achterstand exploiteerde had een huurovereenkomst voor vijf jaar gesloten. Hij liep daarmee vooruit op de benodigde subsidieverlening door de gemeente Schiedam. De gemeente besloot om deze subsidie niet te verlenen, waarna de stichting failliet ging. De verhuurder verzocht daarop de bestuurder om zelf de huurtermijnen te betalen. De rechtbank oordeelde dat dit terecht was. De bestuurder heeft onbehoorlijk gehandeld door een langdurige huurovereenkomst aan te gaan zonder dat zeker was dat de gemeente de subsidie zou verlenen. De rechter ging voorbij aan het verweer van de bestuurder dat hij geen enkele vergoeding voor zijn bestuurswerk kreeg: “Ook van een vrijwilliger die bestuurder van een stichting wordt, mag prudent handelen in het maatschappelijk verkeer worden verwacht.” Vanwege de persoonlijke situatie van de gepensioneerde vrijwilliger werd het bedrag gematigd tot EUR 10.000,-.
Over maatschappelijke bestuursfuncties moet u dus niet te licht denken. Dat het vrijwilligerswerk is, is voor de rechter geen excuus voor fouten. Bestuurders van charitatieve instellingen zullen zich, net als bij commerciële instellingen het geval is, als een behoorlijk bestuurder moeten gedragen. Zij moeten dus handelen als een redelijk denkend bestuurder – onder dezelfde omstandigheden – zou handelen. Doen zij dat niet, dan kunnen zij persoonlijk aansprakelijk zijn voor de schade die als gevolg van hun handelen of nalaten ontstaan is.
Een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering kan een belangrijk deel van de bestuurdersaansprakelijkheid dekken. Dit betreft het ernstig verwijtbaar handelen zoals in de twee voorbeelden. Schade die opzettelijk is veroorzaakt valt niet onder de dekking.
Een afzonderlijke verzekering van de bestuurdersaansprakelijkheid is nodig voor bestuurders. De particuliere aansprakelijkheidsverzekering dekt namelijk niet de bestuurdersaansprakelijkheid. Het betreft hier immers handelen als bestuurder en niet als particulier.
Een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering kan worden gesloten door zowel de bestuurder zelf als de instelling waarvoor hij actief is. Voor charitatieve instellingen is het nuttig om een dergelijke verzekering af te sluiten aangezien zij zo zeker zijn dat er verhaal is bij onverhoopte bestuurdersfouten. Daarnaast is het – zeker bij vrijwilligers – ook een uiting van respect voor de inzet van de bestuurders,. Dit komt de kwaliteit van het bestuur alleen maar ten goede.
Een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering dekt ook de aansprakelijkheid van raden van toezicht, etc. Naast de schade dienen ook de kosten van (juridisch) verweer onder de verzekering te vallen. De premies voor een bestuurdersaansprakelijkheid zijn relatief laag, maar de dekking is beperkt tot de periode dat u de premie betaalt.
Wilt u meer weten over bestuurdersaansprakelijkheid of heeft u vragen over wat Russell Advocaten als juridisch adviseur voor u kan betekenen, dan kunt u contact opnemen met:
mr. drs. Reinier W.L. Russell (reinier.russell@russell.nl).
Als een contract is beëindigd, kunnen er nog steeds verplichtingen zijn die u wilt dat je contractpartner nakomt, zoals garanties of vertrouwelijkheid. U kunt dit regelen door middel van “survival clauses”, bepalingen die het einde van het contract overleven. Waar moet u op letten bij het opnemen van dergelijke clausules?
Een statutair bestuurder wordt benoemd door middel van een benoemingsbesluit van het bevoegd orgaan. Wat zijn de gevolgen wanneer dit besluit niet is vastgelegd?
De franchiseovereenkomst en de distributieovereenkomst lijken veel op elkaar, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Welke gevolgen heeft het als u een franchiseovereenkomst sluit, terwijl dit eigenlijk een distributieovereenkomst is of omgekeerd? Hoe kunt u dit misverstand voorkomen?
Op 1 juli 2026 loopt een deel van het overgangsrecht van de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) af. Dit heeft vooral gevolgen voor het stemrecht van bestuurders of commissarissen van verenigingen en stichtingen. Wanneer moet u uw statuten aanpassen?
Een belangrijk onderdeel van de corporate governance is het naleven van de verschillende regels die voor de onderneming gelden: compliance. Hoe zorgt u dat uw bedrijf compliant wordt en blijft?
De aandeelhoudersovereenkomst is de belangrijkste overeenkomst die tussen aandeelhouders en de vennootschap wordt gesloten. Welke zaken dient u in deze overeenkomst te regelen?
