Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven
reinier.russell@russell.nl +31 20 301 55 55De regeling voor personenvennootschappen gaat op de schop. Wat betekent dit voor bestaande maatschappen, commanditaire vennootschappen (cv) en vennootschappen onder firma (vof)? Moeten zij hun overeenkomsten aanpassen? Of zelfs een helemaal nieuwe sluiten?
“Maatschap is eene overeenkomst, waarbij twee of meerdere personen zich verbinden om iets in gemeenschap te brengen, met het oogmerk om het daaruit ontstaande voordeel met elkander te deelen.” (BW 7A:1665) Zowel dit wetsartikel als vele andere regels voor personenvennootschappen zullen in een nieuw jasje gestoken worden. De huidige regeling dateert namelijk uit de 19e eeuw. Wat gaat er precies veranderen?
Kenmerkend voor personenvennootschappen is dat de vennoten persoonlijk aansprakelijk zijn voor verbintenissen van de vennootschap. Dat is een belangrijk verschil met kapitaalvennootschappen zoals de bv en de nv. Een maatschap is een overeenkomst ter uitoefening van een beroep. Bijvoorbeeld artsen, accountants en advocaten gebruiken vaak deze rechtsvorm. Een vennootschap onder firma is een overeenkomst ter uitoefening van een bedrijf. Een commanditaire vennootschap is een bijzondere vof, waarbij de aansprakelijkheid en bevoegdheden zijn beperkt van de vennoten die alleen geldschieter zijn.
Sinds begin 19e eeuw, toen de wetgeving aangaande personenvennootschappen is opgesteld, is er veel veranderd in de rechtspraak en de samenleving. De huidige regeling vertoont daarom lacunes en is bovendien ontoegankelijk geworden voor niet-juristen, al is het alleen maar vanwege de verouderde schrijfstijl.
De geplande Wet modernisering personenvennootschappen wil een duidelijkere en eenvoudigere regeling bieden, die beter aansluit bij de wensen van de vennoten en schuldeisers in de praktijk. De wet moet het gezamenlijk ondernemen en het starten laagdrempeliger maken.
De nieuwe wet brengt het aantal rechtsvormen van drie terug naar twee. De vof en de maatschap worden samengevoegd en krijgen de aanduiding ‘vennootschap’. De cv blijft bestaan en kan voortaan ook voor beroepsactiviteiten worden gebruikt.
Bij de maatschap zijn de maten aansprakelijk voor gelijke delen, terwijl de vennoten van de vof hoofdelijk aansprakelijk zijn voor het geheel. Dit onderscheid verdwijnt. Voortaan moet eerst de vennootschap zelf worden aangesproken. Pas wanneer deze geen verhaal biedt kunnen de vennoten zelf hoofdelijk worden aangesproken. Voor het geheel, dus niet meer voor een gelijk deel, zoals dat dus nu bij de maatschap het geval is. Wel is het zo dat als de vennootschap een opdracht aanneemt en deze opdracht slechts door één vennoot moet worden uitgevoerd, de aansprakelijkheid rust op deze ene vennoot. Bijvoorbeeld in het geval van de restauratie van een kunstwerk of van fiscaal advies.
Een commanditaire vennootschap is een bijzondere vorm van de vennootschap waaraan een commanditaire vennoot – doorgaans een geldschieter – deelneemt. De commanditaire vennoot is niet aansprakelijk voor de verbintenissen van de vennootschap jegens derden. Ook mag hij niet optreden namens de vennootschap, zelfs niet als hij een volmacht heeft gekregen. In de nieuwe plannen mag de commanditaire vennoot voortaan wel op basis van een door de andere vennoten verstrekte volmacht handelingen verrichten namens de vennootschap.
Een volgende belangrijke wijziging is dat de vennootschap bij het ontstaan rechtspersoonlijkheid verkrijgt. Dit heeft een aantal belangrijke voordelen voor de vennoten:
Eventuele beperkingen in vertegenwoordigingsbevoegdheid van de vennoten, zoals dat deze beperkt is tot een bepaald bedrag, hebben alleen werking tegen derden als deze daarmee bekend zijn. Dit kan onder andere door de beperkingen in te schrijven in het handelsregister.
Om te bepalen welke vennoot wat moet bijdragen in het vermogen van de vennootschap en wie recht heeft op welk gedeelte van de winstuitkering, voorziet de nieuwe wet in een jaarlijkse verplichting tot het vaststellen van een staat van baten en lasten, en het vaststellen van een resultaat. Bovendien moet de vennootschap een deugdelijke administratie bijhouden. Dit is ook in het belang van schuldeisers, zoals een bank. Het geeft hen meer zekerheid dat er wordt terugbetaald.
De huidige wet voorziet niet in de toe-of uittreedregeling. In de praktijk moet de vennootschap de oude overeenkomst ontbinden en een nieuwe sluiten. Of er dienen allerlei ingewikkelde verblijvings-en overdrachtsbedingen aan te pas te komen. De aanstaande wet maakt het makkelijker om toe en uit te treden op basis van de bestaande vennootschapsovereenkomst. Een uittredende vennoot is tot vijf jaar na de uittreding nog aansprakelijk voor verplichtingen uit de vennootschap, daarna niet meer. Nu kan de vennootschap nog voor een langere termijn kiezen.
Een toetredende vennoot is alleen aansprakelijk voor verbintenissen die na zijn toetreden zijn aangegaan en voor opeisbare vorderingen zoals huur of energie.
Dit wetsvoorstel is nog in voorbereiding. De inwerkingtreding is onderworpen aan goedkeuring door de Eerste en Tweede Kamer. Vervolgens zal de regering overgangsrecht bekend maken voor de al bestaande personenvennootschappen.
Aangezien de wet nog niet in werking is getreden kunt u, als u een onderneming start met anderen, dit nog in de vorm van een van de huidige personenvennootschappen doen. Wij kunnen u assisteren bij het opstellen of interpreteren van een samenwerkingsovereenkomst inzake een personenvennootschap. U kunt ook bij ons terecht als u een geschil heeft met een of meerdere collega-vennoten of als u of uw collega-vennoten (hoofdelijk) aansprakelijk zijn gesteld door een schuldeiser. Neem contact met ons op:
Een statutair bestuurder wordt benoemd door middel van een benoemingsbesluit van het bevoegd orgaan. Wat zijn de gevolgen wanneer dit besluit niet is vastgelegd?
De franchiseovereenkomst en de distributieovereenkomst lijken veel op elkaar, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Welke gevolgen heeft het als u een franchiseovereenkomst sluit, terwijl dit eigenlijk een distributieovereenkomst is of omgekeerd? Hoe kunt u dit misverstand voorkomen?
Op 1 juli 2026 loopt een deel van het overgangsrecht van de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) af. Dit heeft vooral gevolgen voor het stemrecht van bestuurders of commissarissen van verenigingen en stichtingen. Wanneer moet u uw statuten aanpassen?
Een belangrijk onderdeel van de corporate governance is het naleven van de verschillende regels die voor de onderneming gelden: compliance. Hoe zorgt u dat uw bedrijf compliant wordt en blijft?
De aandeelhoudersovereenkomst is de belangrijkste overeenkomst die tussen aandeelhouders en de vennootschap wordt gesloten. Welke zaken dient u in deze overeenkomst te regelen?
Het kan grote gevolgen hebben wanneer een orgaan binnen de vennootschap een besluit neemt waartoe het niet bevoegd is. Wat zijn deze gevolgen en hoe voorkomt u dat een besluit op de verkeerde wijze wordt genomen?
