Jan Dop

partner

Jan is advocaat arbeidsrecht en ondernemingsrecht

jan.dop@russell.nl
+31 20 301 55 55

Reinier Russell

managing partner

Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven

reinier.russell@russell.nl
+31 20 301 55 55

De risico''s van een 403-verklaring na verkoop van een dochtermaatschappij

Publicatiedatum 12 februari 2012

Met een 403-verklaring kan een moedermaatschappij zich aansprakelijk stellen voor de schulden van een dochtermaatschappij. Hierdoor kan de dochtermaatschappij volstaan met een sterk vereenvoudigde jaarrekening. Bij verkoop van de dochter dient de verklaring te worden ingetrokken. Welke regels gelden daarvoor? Welke gevaren loopt de moedermaatschappij wanneer zij de verklaring niet rechtsgeldig intrekt.

aandeelhoudersvergadering - weblijst

Regelmatig geeft een moedermaatschappij (‘moeder’) een 403-verklaring af voor een dochtermaatschappij (‘dochter’). De 403-verklaring houdt concreet in dat de moeder zich, op grond van art. 2:403 BW, aansprakelijk stelt voor de uit rechtshandelingen van de dochter voortvloeiende schulden. Deze aansprakelijkheidsstelling dient bij het handelsregister te worden gedeponeerd. Een afgegeven 403-verklaring brengt met zich dat de dochter niet aan de wettelijke inrichtingsvoorschriften hoeft te voldoen van de jaarrekening. Hierdoor bespaart de dochter veel administratieve rompslomp en kosten. De moeder moet wel de jaarrekening van de dochter consolideren.

Aansprakelijkheid

De moeder kan aansprakelijk worden gehouden voor de schulden van de dochter totdat de verklaring rechtsgeldig is ingetrokken. Ook de overblijvende aansprakelijkheid moet rechtsgeldig worden beëindigd. Deze overblijvende aansprakelijkheid bestaat uit de schulden die voortvloeien uit rechtshandelingen van de dochter, voordat de verklaring is ingetrokken. Deze aansprakelijkheid blijft namelijk bestaan.

De verklaring en dus de aansprakelijkstelling blijven van kracht als de moeder de dochter verkoopt aan een derde. Dit kan zij voorkomen door

  1. de verklaring rechtsgeldig in te trekken en
  2. de overblijvende aansprakelijkheid rechtsgeldig te beëindigen.

Einde aansprakelijkheid

De moeder kan op ieder moment de 403-verklaring intrekken door een verklaring met die strekking te deponeren bij de Kamer van Koophandel. Doordat de intrekking geen terugwerkende kracht heeft, rest er nog wel de overblijvende aansprakelijkheid. Om ook aan deze aansprakelijkheid een einde te maken moet aan alle vier onderstaande voorwaarden zijn voldaan:

  1. De dochter maakt geen deel meer uit van de groep van de moeder.
  2. Een mededeling van het voornemen tot beëindiging van de aansprakelijkstelling heeft 2 maanden ter inzage gelegen bij de Kamer van Koophandel.
  3. Er moeten twee maanden verstreken zijn na de aankondiging in een landelijk dagblad. In deze aankondiging moet de plaats vermeld worden waar de mededeling ter inzage ligt.
  4. De crediteur heeft zich niet tijdig en rechtsgeldig verzet tegen het voornemen.

Strikte toepassing regels voor beëindiging

In de rechtspraak is tot nu toe voor een formele benadering gekozen als het gaat om een beroep op een 403-verklaring. Zo werd onlangs een moedermaatschappij geconfronteerd met een schuld van 1,5 miljoen Euro van een voormalige dochtermaatschappij die failliet was gegaan. De moedermaatschappij trok pas 4 jaar na de verkoop van de dochtermaatschappij haar 403-verklaring in. Een maand later ging de dochter failliet. Het stond buiten kijf dat er al geruime tijd geen sprake meer was van een moeder-dochterrelatie tussen de beide rechtspersonen. Toch meende de rechtbank dat de crediteuren zich terecht hadden verzet tegen het voornemen tot beëindiging van de aansprakelijkstelling. De overblijvende aansprakelijkheid bleef dus intact.

Moedermaatschappijen dienen dus bij de verkoop van een dochtermaatschappij goed te kijken of er een 403-verklaring is afgegeven. Is dat het geval dan moeten zij deze op rechtsgeldige wijze intrekken en de overblijvende aansprakelijkheid zo spoedig mogelijk rechtsgeldig beëindigen.

Meer informatie

Wilt u meer weten over de voor- en nadelen van een 403-verklaring? Of heeft u andere vragen op het terrein van het vennootschapsrecht? Dan adviseert onze sectie ondernemingsrecht u graag. Neem contact met ons op:

    Bovenstaande gegevens verwerken wij met uw toestemming, u kunt uw toestemming altijd weer intrekken. Lees ook onze privacyverklaring.

    Gerelateerde publicaties

    Kun je statutair bestuurder zijn zonder een benoemingsbesluit?

    Een statutair bestuurder wordt benoemd door middel van een benoemingsbesluit van het bevoegd orgaan. Wat zijn de gevolgen wanneer dit besluit niet is vastgelegd?

    Lees meer

    Verschillen tussen de franchise- en de distributieovereenkomst

    De franchiseovereenkomst en de distributieovereenkomst lijken veel op elkaar, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Welke gevolgen heeft het als u een franchiseovereenkomst sluit, terwijl dit eigenlijk een distributieovereenkomst is of omgekeerd? Hoe kunt u dit misverstand voorkomen?

    Lees meer

    WBTR: zorg dat de statuten van uw vereniging en stichting op orde zijn vóór 1 juli 2026

    Op 1 juli 2026 loopt een deel van het overgangsrecht van de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) af. Dit heeft vooral gevolgen voor het stemrecht van bestuurders of commissarissen van verenigingen en stichtingen. Wanneer moet u uw statuten aanpassen?

    Lees meer

    Corporate governance: compliance

    Een belangrijk onderdeel van de corporate governance is het naleven van de verschillende regels die voor de onderneming gelden: compliance. Hoe zorgt u dat uw bedrijf compliant wordt en blijft?

    Lees meer

    6 aandachtspunten bij een aandeelhoudersovereenkomst

    De aandeelhoudersovereenkomst is de belangrijkste overeenkomst die tussen aandeelhouders en de vennootschap wordt gesloten. Welke zaken dient u in deze overeenkomst te regelen?

    Lees meer

    Corporate governance: vennootschapsorganen en hun onderlinge verhoudingen

    Het kan grote gevolgen hebben wanneer een orgaan binnen de vennootschap een besluit neemt waartoe het niet bevoegd is. Wat zijn deze gevolgen en hoe voorkomt u dat een besluit op de verkeerde wijze wordt genomen?

    Lees meer