Specialisme
Ondernemingsraad
Als ondernemingsraad speelt u een belangrijke rol in de medezeggenschap bij de besluitvorming die grote gevolgen heeft voor werknemers. Daarbij kunnen ingewikkelde juridische kwesties spelen. Dan is het goed om deskundige ondersteuning in te schakelen. Onze advocaten kunnen u die deskundige ondersteuning geven.
Heeft u als ondernemingsraad juridisch advies nodig?
Neem dan contact met ons op via +31 20 301 55 55 of per e-mail.
Veel gestelde vragen
Adviesrecht
De OR moet bij bepaalde besluiten om advies worden gevraagd. De OR kan daardoor het beleid van de bestuurder actief toetsen, proberen te beïnvloeden en de belangen van de werknemers behartigen. De adviesplicht geldt bij voorgenomen besluiten over:
• overdracht van (een deel van) de onderneming;
• het overnemen van een andere onderneming, afstoten van zeggenschap daarover of een duurzame samenwerking met een ander bedrijf;
• inkrimping, uitbreiding of beëindiging van (een belangrijk deel van) de werkzaamheden;
• belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming of de verdeling van bevoegdheden binnen de onderneming;
• wijziging in locatie;
• het groepsgewijs werven of inlenen van werknemers;
• het doen van belangrijke investeringen voor de onderneming;
• het aantrekken of verstrekken van een belangrijk krediet;
• invoering of wijziging van een belangrijke technologische voorziening of maatregel voor het milieu;
• invoering van een regeling over het zelf dragen van risico voor de loondoorbetaling van werknemers die onder de WIA vallen;
• benoeming of ontslag van een bestuurder.
Het advies moet op tijd worden gevraagd en de ondernemer moet voldoende informatie geven, zodat het advies daadwerkelijk van invloed kan zijn op het te nemen besluit. De OR krijgt vervolgens een redelijke termijn van de bestuurder voor het uitbrengen van het advies. De OR moet minimaal één keer vergaderen voordat er advies kan worden gegeven.
Contact
Indien de bestuurder een adviesplichtig besluit neemt zonder dat de OR heeft geadviseerd, dan kan de OR in beroep gaan bij de Ondernemingskamer. Hiervoor is vertegenwoordiging door een advocaat nodig. De Ondernemingskamer beoordeelt dan of het besluit ‘kennelijk onredelijk’ is. Dit is meestal het geval als de OR niet om advies is gevraagd. De Ondernemingskamer kan dan de bestuurder verplichten om het besluit geheel of voor een deel in te trekken en de gevolgen van het besluit ongedaan te maken. Ook kan de Ondernemingskamer de bestuurder verbieden om het besluit uit te voeren.
Is de bestuurder van mening dat geen sprake is van een adviesplichtig besluit, maar denkt de OR dat hiervan wel sprake is? Is het besluit nog niet genomen, dan kan de OR een procedure starten bij de kantonrechter om het vragen van advies af te dwingen. De kantonrechter beslist dan of al dan niet sprake is van een adviesplichtig besluit. Is het besluit al wel genomen, dan kan de OR een procedure starten bij de Ondernemingskamer.
Contact
Op het moment dat de bestuurder een besluit neemt dat niet (geheel) in overeenstemming is met het advies van de OR, moet de bestuurder de OR hiervan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen. Ook moet de bestuurder uitleggen waarom van het advies is afgeweken. Daarbij moet de bestuurder ingaan op de specifieke bezwaren in het advies van de OR. Is de bestuurder afgeweken van het advies om redenen die de OR niet bekend waren? Dan moet de OR opnieuw worden gevraagd te adviseren over de uitvoering van het besluit. In de tussentijd moet de bestuurder een maand lang wachten met het uitvoeren van het genomen besluit.
Geeft de bestuurder deze uitleg niet? Of wordt het besluit al uitgevoerd? Dan kan de OR in beroep gaan bij de Ondernemingskamer in Amsterdam. Hiervoor is vertegenwoordiging door een advocaat nodig. De Ondernemingskamer beoordeelt of het besluit ‘kennelijk onredelijk’ is. Is de Ondernemingskamer van mening dat dit het geval is, dan kan zij de bestuurder verbieden om het besluit uit te voeren. Daarnaast kan de Ondernemingskamer de bestuurder verplichten om het besluit geheel of voor een deel in te trekken en de gevolgen van het besluit ongedaan te maken. Verder kan de OR de Ondernemingskamer bij indiening van het verzoekschrift vragen om voorlopige voorzieningen te treffen. In dat geval legt de Ondernemingskamer één of meer van de bovenstaande maatregelen op voor de duur van de procedure. Hierdoor kan de OR snel ingrijpen.
Contact
Instemmingsrecht
De OR moet bij bepaalde besluiten om instemming worden gevraagd. Het instemmingsrecht heeft betrekking op voorgenomen besluiten inzake het sociaal beleid van de overneming, die niet door een cao worden geregeld. Hieronder vallen onder andere besluiten tot vaststelling, wijziging of intrekking van regelingen ten aanzien van:
• werktijden en vakantie;
• belonings- of functiewaarderingssystemen;
• arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en re-integratiebeleid;
• privacy en gebruik social media;
• pensioen;
• aanstellings-, ontslag- en bevorderingsbeleid;
• personeelsopleiding of –beoordeling;
• bedrijfsmaatschappelijk werk, werkoverleg, behandeling van klachten;
• voorzieningen die gericht zijn of geschikt zijn voor waarneming van of controle op aanwezigheid, gedrag of prestaties van de in de onderneming werkzame personen (bijv. cameratoezicht);
• procedure voor klokkenluiders.
Onderwerpen die al in een cao zijn geregeld of een individueel karakter hebben, vallen niet onder het instemmingsrecht.
De OR moet minimaal één keer vergaderen voordat er instemming kan worden gegeven. Na het overleg deelt de ondernemingsraad zo spoedig mogelijk schriftelijk zijn gemotiveerde beslissing aan de bestuurder mee.
Indien de OR geen instemming geeft, kan de bestuurder de rechter vragen om vervangende toestemming te geven.
Contact
Op het moment dat de bestuurder een instemmingsplichtig besluit neemt zonder dat de OR heeft ingestemd, dan kan de OR schriftelijk de nietigheid van het besluit inroepen. Dit betekent dat het besluit niet geldig is. Hiervoor heeft de OR een maand de tijd. Deze termijn gaat lopen vanaf het moment dat de bestuurder aan de OR heeft meegedeeld dat het besluit is genomen. Heeft de bestuurder dit niet meegedeeld? Dan gaat de termijn lopen vanaf het moment dat de OR is gebleken dat de bestuurder het besluit is gaan uitvoeren.
Vervolgens kan de OR een procedure starten bij de kantonrechter om de bestuurder te verbieden om het besluit (verder) uit te voeren.
Contact
Procederen
De OR kan een juridische procedure starten als een bepaling uit de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) wordt overtreden. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer:
• de bestuurder geen advies heeft gevraagd aan de OR;
• de OR geen advies heeft kunnen geven;
• de bestuurder het advies van de OR (gedeeltelijk) niet opvolgt;
• de bestuurder geen instemming heeft gevraagd aan de OR;
• er na het uitbrengen van het advies feiten en omstandigheden bekend zijn geworden die mogelijk tot een ander advies van de OR zouden hebben geleid.
Naast deze gevallen heeft de OR ook een zogenaamde zelfstandige procesbevoegdheid. De OR kan van deze bevoegdheid gebruik maken als dat in het belang is van en wenselijk is voor een doelmatige vervulling van zijn taak. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn wanneer de OR een partij is geweest bij het sluiten van een akkoord en de geldigheid van dit akkoord wordt aangevochten. Of wanneer de OR de bestuurder wil dwingen tot nakoming van in het kader van een adviesaanvraag gemaakte afspraken.
Contact
De OR kan beroep instellen tegen een besluit van de bestuurder wanneer:
• het advies van de OR door de bestuurder niet (geheel) is gevolgd;
• de bestuurder geen advies heeft gevraagd aan de OR of de OR geen advies heeft kunnen uitbrengen (bijv. als de OR te weinig informatie is gegeven);
• er na het advies van de OR feiten en omstandigheden bekend zijn geworden, die mogelijk tot een ander advies van de OR zouden hebben geleid.
Voor het instellen van beroep is een advocaat nodig. Indien de Ondernemingskamer het beroep gegrond bevindt, kan de Ondernemingskamer de volgende maatregelen treffen:
• Het opleggen van de verplichting aan de bestuurder om het besluit (geheel of gedeeltelijk) in te trekken;
• Bepaalde gevolgen van het besluit ongedaan maken;
• Het opleggen van een verbod aan de bestuurder om handelingen te (doen) verrichten ter uitvoering van (onderdelen van) het besluit.
Contact
Andere rechten
De OR hoeft niet alleen te reageren op advies- en instemmingsvragen van de bestuurder, maar mag ook zelf initiatief nemen. De OR kan zowel tijdens als buiten overlegvergaderingen onderwerpen die de onderneming betreffen bij de bestuurder aan de orde stellen om hierover overleg te hebben. De bestuurder is dan verplicht om hierover met de OR te overleggen.
Heeft de OR het onderwerp buiten de overlegvergadering aan de orde gesteld, dan moet de bestuurder de OR zo snel mogelijk en gemotiveerd informeren over wat de bestuurder naar aanleiding van het initiatief gaat doen. Dit nog weinig gebruikte recht is een goed middel om als OR een actieve rol te spelen.
Contact
Allereerst heeft de OR een passief informatierecht. Dit houdt in dat de ondernemer bepaalde informatie op eigen initiatief moet geven. Zo dient de bestuurder jaarlijks het jaarverslag aan de OR te verstrekken.
Verder moet de bestuurder de OR van informatie voorzien bij het indienen een advies- of instemmingsaanvraag. Dit betreft in ieder geval:
• de motieven voor het besluit;
• de te verwachten gevolgen van het besluit voor het personeel;
• de maatregelen die de bestuurder in verband met die gevolgen denkt te nemen.
De OR mag de bestuurder zelf ook om informatie vragen die hij redelijkerwijze nodig heeft voor de vervulling van zijn taak. Dit wordt het actief informatierecht genoemd. Daarbij is de hoofdregel dat de OR, en niet de bestuurder, bepaalt welke informatie noodzakelijk is. De bestuurder kan zich niet verschuilen achter het argument dat de informatie vertrouwelijk is, want juist om die reden kan de bestuurder een geheimhoudingsplicht opleggen aan de OR.
Geeft de bestuurder onvoldoende informatie en is hij ook niet bereid om meer informatie te geven? Dan kan de OR om die redenen een negatief advies uitbrengen. Hierdoor wordt de gang naar de Ondernemingskamer veiliggesteld en kan de OR in beroep gaan als de bestuurder in zijn besluit afwijkt van het advies van de OR.
Contact
Om als OR goed te kunnen functioneren, zijn faciliteiten belangrijk. De OR-leden en commissieleden hebben minimaal recht op het volgende:
• Al aanwezige zaken binnen de onderneming, zoals een vergaderruimte, computer, archiefkast, kopieerapparaat, telefoon, etc.;
• Een secretariaat, als dit redelijkerwijs nodig is voor de vervulling van OR-taken;
• Raadpleging van de achterban;
• Raadpleging van deskundigen;
• Minimaal 60 uur per jaar aan doorbetaalde tijd, onder werktijd, voor OR-werkzaamheden;
• Minimaal 5 dagen per jaar aan doorbetaalde tijd, onder werktijd, voor scholing. (Let op: voor commissieleden is dit aantal anders.)
Let op: kosten voor opleiding/cursussen en raadpleging van deskundigen kunnen gebonden zijn aan een jaarlijks budget.
De bestuurder en de OR kunnen deze faciliteiten in overleg ook uitbreiden. Om zowel voor de OR als de bestuurder duidelijk te maken op welke faciliteiten de OR recht heeft, is het aan te bevelen om afspraken goed vast te leggen.
Naast deze faciliteiten hebben OR-leden recht op arbeidsrechtelijke bescherming.
Contact
Diversen
De kosten van inschakeling van een advocaat en het voeren van een gerechtelijke procedure door de OR tegen de bestuurder kunnen ten laste van de bestuurder worden gebracht. De bestuurder moet voorafgaand wel van de kosten op de hoogte zijn gesteld. De bestuurder kan tegen de hoogte van de kosten bezwaar maken. Stem het daarom goed af. Let verder op of de OR gebonden is aan een jaarlijks budget voor inschakeling van deskundigen en/of het voeren van juridische procedures.
Contact
De OR speelt een belangrijke rol bij reorganisaties. Tijdens reorganisaties heeft de OR een adviesrecht ten aanzien van één of meerdere onderdelen van de reorganisatie. Zo moet de OR om advies worden gevraagd bij het opstellen van een Sociaal Plan bij een collectief ontslag, ook als de werkgever hierover onderhandelt met de vakbonden.
In sommige gevallen moet de OR ook om instemming worden gevraagd, bijvoorbeeld bij vaststelling, wijziging of intrekking van onder meer een belonings- of functiewaarderingssysteem en een regeling op het gebied van het aanstellings-, ontslag- en bevorderingsbeleid. Dit betreft dus beleidswijzigingen en niet de concrete maatregelen.
Om uw rol als OR goed uit te kunnen oefenen, is het belangrijk dat u zo vroeg mogelijk bij de reorganisatie wordt betrokken. Vraag daarom tijdig om informatie en plan vergaderingen met de bestuurder, als deze u niet zelf bij de reorganisatieplannen betrekt.
Contact
Ja, dit kan. De bevoegdheden van de OR staan in principe beschreven in de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Het is echter mogelijk om daarnaast extra bevoegdheden aan de OR toe te kennen. Deze extra bevoegdheden moeten worden vastgelegd in een CAO of in een regeling van een overheidsorgaan. De bestuurder en de OR kunnen ook samen in een schriftelijke overeenkomst extra bevoegdheden voor de OR afspreken. Het is niet toegestaan om de wettelijke bevoegdheden van de OR in te perken.
Contact
Nee, de OR heeft geen toestemming van de achterban nodig om bijvoorbeeld adviezen of instemming te geven. Wel is de OR in sommige gevallen verplicht om de achterban te informeren. Zo moet de OR de achterban in kennis stellen van de agenda van de vergaderingen van de OR. Ook moeten de notulen van die vergaderingen en het jaarverslag van de OR bekend worden gemaakt.
Natuurlijk is het wel verstandig om de achterban te betrekken. Een OR behartigt immers de belangen van de achterban. Hiertoe moet de bestuurder de OR ook in staat stellen. Let er wel goed op dat de OR verplicht is tot geheimhouding van zaken- en bedrijfsgeheimen. Ook kan de bestuurder de OR over bepaalde zaken een geheimhoudingsplicht op hebben gelegd. Niet alle informatie kan dus één op één worden doorgestuurd aan de achterban.
Contact
Staat uw vraag er niet tussen of wilt u meer weten? Neem dan contact met ons op.
Diensten
Het is belangrijk om op te komen voor de belangen van de werknemers, maar continuïteit van de organisatie is ook in hun belang. Omdat wij ook bestuurders adviseren, zijn wij goed bekend met hun wensen. Deze kennis zetten wij in om zaken effectief en strategisch aan te pakken.
Onze advocaten adviseren in het Nederlands, Engels en Duits. Ook als u bij een internationale onderneming werkzaam bent, bent u bij ons dus aan het goede adres.
U kunt gebruikmaken van de volgende diensten:
Wij bieden u als ondernemingsraad onder andere:
• advisering en begeleiding bij advies- en instemmingsaanvragen;
• advisering bij het opstellen of het checken van documenten zoals een OR-reglement, regeling voor OR-verkiezingen, ondernemingsovereenkomst of arbeidsvoorwaardenpakket;
• advisering over de verhouding tussen ondernemingsraden binnen een concern of tussen de ondernemingsraad en een vakbond.
U kunt ons op elk moment bij uw zaak betrekken en afhankelijk van uw wensen kunnen wij u zowel op de voor- als achtergrond adviseren.
Contact
Soms lukt het niet om conflicten in onderling overleg op te lossen. In dat geval kunnen wij juridische stappen voor uw ondernemingsraad ondernemen bij de kantonrechter en bij de Ondernemingskamer in Amsterdam.
Contact
Als ondernemingsraad moet u vaak onder tijdsdruk over belangrijke zaken adviseren. Met name als er tegelijkertijd meerdere advies- en/of instemmingsaanvragen spelen is het belangrijk om goed en strategisch te plannen, zodat er geen termijnen worden gemist of de ondernemingsraad voor voldongen feiten wordt geplaatst. Wanneer moet er een overlegvergadering plaatsvinden? Hoe kan de bestuurder het beste benaderd worden? Welke informatie is er nog nodig? Onze advocaten kunnen uw ondernemingsraad niet alleen juridisch, maar ook bij de strategie en de prioritering van actiepunten ondersteunen.
Contact
U kunt ook gebruik maken van onze op maat gesneden cursussen en seminars voor ondernemingsraden. Deze cursussen kunnen zowel op locatie als bij ons op kantoor worden georganiseerd. Wij kijken graag samen met u naar uw wensen en denken met u mee over de invulling daarvan.
Contact
Wat de OR tijdens een reorganisatie beslist heeft vaak verstrekkende gevolgen voor zowel de werknemers als de onderneming. Beslissingen nemen bij een reorganisatie is een complexe zaak. Bij een reorganisatie kunnen namelijk bedrijfseconomische, organisatorische, juridische en/of uitvoeringskwesties spelen. Ook kan een reorganisatieproces lang duren en kan het moeilijk zijn om overzicht te houden. Daarnaast is de rol van de OR soms onduidelijk omdat er ook een vakbond is betrokken. Onze advocaten kunnen u gedurende het reorganisatieproces adviseren en begeleiden.
Contact
Bij vaststelling, wijziging of intrekking van een pensioenregeling moet de ondernemingsraad om instemming worden gevraagd. Het pensioenrecht is een rechtsgebied op zich en vereist specialistische kennis. Onze pensioenexperts ondersteunen u bij het succesvol doorlopen van het instemmingstraject.
Contact
Soms kan de communicatie tussen de ondernemingsraad en een bestuurder stroef verlopen door een onderling conflict. Door mediation kan het conflict worden aangepakt en tot een oplossing worden gekomen. Russell Advocaten beschikt over een geregistreerde mediator. Wij ondersteunen u graag, zodat het overleg weer soepel kan verlopen.
Contact
Kosten
Als u vragen hebt, kunt u contact met ons opnemen. Afhankelijk van uw vraag, sturen wij u eerst een vrijblijvende offerte en onze voorwaarden. Deze kunt u voorleggen aan de bestuurder. Onze kosten komen namelijk in principe altijd voor de rekening van de bestuurder.
Lees hier meer over onder Diversen.
Waarom Russell Advocaten?
- Voor ondernemingsraden van grote en middelgrote ondernemingen.
- Praktische en direct toepasbare adviezen.
- Ook goed bekend met de wensen van bestuurders.
- Zowel voor (juridisch) adviseren als procederen.
- Gevestigd in Amsterdam (Ondernemingskamer) en opererend door heel Nederland.
Contact
Het is mogelijk om bij ons op kantoor langs te komen voor een intake gesprek, maar u kunt ons ook mailen, bellen of skypen.
Neem contact met ons op via +31 20 301 55 55 of per e-mail.
Onze advocaten voor medezeggenschapszaken
